Zapasy (rzeczowe aktywa obrotowe) to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym.

Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady
ostrożności. W szczególności należy w tym celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić m. in. zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych.

Ponadto składniki rzeczowych aktywów obrotowych mogą być na dzień nabycia lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych w cenach przyjętych do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami wytworzenia.

Na dzień bilansowy wartość składników rzeczowych aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach ewidencyjnych, doprowadza się do poziomu cen zakupu (materiały i towary) lub bezpośrednich kosztów wytworzenia (produkcja w toku) lub cen nabycia Nie dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i półproduktów, jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty planowane, w tym normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia są nieznaczne.

Stosowane do wyceny na dzień bilansowy ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą być jednak wyższe od cen sprzedaży netto tych składników.

Odpisy aktualizujące zapasy zalegające dokonuje się w związku z utratą wartości lub w związku z wyceną do cen sprzedaży netto zamiast do cen nabycia/zakupu lub kosztu wytworzenia.

Jeżeli zapasy są wolnorotujące, jednostka powinna dokonać odpisu na podstawie tego, co działo się w przeszłości. Dla tego celu najwygodniej zastosować prosty wzór, uzależniający wartość odpisu od takich czynników, jak zapasy zalegające oraz zapasy spisane.

Przykład wyliczenia odpisu aktualizujące zapasy wolnorotujące znajduje się w naszym darmowym e-szkoleniu.

Odpis aktualizujący jest księgowany w rachunku wyników jako pozostałe koszty operacyjne w korespondencji z kontem odpisu aktualizującego wartość zapasów.

Poprawne ujęcie w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących zapasy jest uwarunkowane przyjętym sposobem ewidencji (ewidencji ilościowo-wartościowej, ewidencji ilościowej obrotów i stanów, ewidencji wartościowej obrotów i stanów towarów oraz opakowań, odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia).

Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych aktywów obrotowych nie są uznawane za koszt uzyskania przychodów – stają się nimi z chwilą ich sprzedaży lub przeznaczenia do zużycia.

Strona główna Wszystkie wpisy