Zagadnienia związane z podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) są ? obok kategorii podatku dochodowego CIT oraz podatku od towarów i usług VAT ? najczęściej poruszanym zagadnieniem podatkowym w firmie. Często przedsiębiorca, dokonując transakcji, zastanawia się, w jaki sposób należy ją opodatkować.

Oczywiście, nadrzędną zasadą jest, że jeśli transakcja jest opodatkowana podatkiem VAT, to jednocześnie nie może podlegać podatkowi PCC.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem PCC są czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

• umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego

• długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

• umowy dożywocia,

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części

• dotyczącej spłat lub dopłat,

• ustanowienie hipoteki,

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej

• służebności,

• umowy depozytu

oraz zmiany powyższych czynności, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, a także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione powyżej.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą

• dokonania czynności

• podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną;

• złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy ustanowienia hipoteki;

• uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody

• powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej ? jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku, a następnie powołuje się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt jej dokonania.

Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.

Ustawodawca przewidział szeroki katalog zwolnień przedmiotowych w zakresie opodatkowania PCC, w tym również w odniesieniu do nabywania gruntów (zabudowanych bądź niezabudowanych), udzielanych pożyczek. Praktyka pokazuje jednak, że katalog zwolnień budzi wiele wątpliwości, a jego prawidłowej interpretacji potrafią dokonać tylko wyspecjalizowane w tym podmioty doradcze (jak np. FY AUDIT, którego jedną ze specjalizacji jest odzyskiwanie nienależnie pobranego podatku PCC przy nabyciu nieruchomości gruntowych, zawieraniu umów pożyczek).


Sławomir Ekman
FY AUDIT/24iValue

Strona główna Wszystkie wpisy