W poprzednim tygodniu zajmowaliśmy się odpisami aktualizującymi należności. Tym razem chcemy poświęcić czas na siostrzany temat ? pozostając w kręgu szacunków, odpowiemy na pytanie, czym jest odpis na zapasy, jak prawidłowo go wyliczyć i ująć w księgach.

Ustawa o rachunkowości definiuje zapasy (często określane mianem rzeczowych aktywów obrotowych) jako materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym.

Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności (zasadę ostrożności szerzej omówiliśmy w poprzednim tygodniu). W szczególności należy w tym celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić m. in. zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych.

Ponadto składniki rzeczowych aktywów obrotowych mogą być na dzień nabycia lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych w cenach przyjętych do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami wytworzenia.

Na dzień bilansowy wartość składników rzeczowych aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach ewidencyjnych, doprowadza się do poziomu cen zakupu (materiały i towary) lub bezpośrednich kosztów wytworzenia (produkcja w toku) lub cen nabycia Nie dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i półproduktów, jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty planowane, w tym normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia są nieznaczne.

Stosowane do wyceny na dzień bilansowy ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą być jednak wyższe od cen sprzedaży netto tych składników.

Zatem odpisy aktualizujące zapasy należy dokonywać w dwóch przypadkach:

1. w związku z utratą wartości lub
2. w związku z wyceną do cen sprzedaży netto zamiast do cen nabycia/zakupu lub kosztu wytworzenia.

Jeśli uznamy dane rzeczowe aktywa obrotowe za wolnorotujące, możemy dokonać odpisu na podstawie tego, co działo się w przeszłości. Dla tego celu najwygodniej zastosować prosty wzór, uzależniający wartość odpisu od takich czynników, jak zapasy zalegające oraz zapasy spisane.

O tym jednak, jak wyliczyć odpis, opowiemy Wam następnym razem.

Strona główna Wszystkie wpisy